Jak wyrobić paszport? Gdzie złożyć wniosek?

Podróżowanie poza granice Polski wiąże się z pewnymi formalnościami, które warto znać i przygotować. W zależności od wybranej destynacji, do przekroczenia granicy niezbędny może być dowód osobisty, paszport lub wiza.

W większości przypadków to ten drugi dokument będzie kluczowy. Sprawdź, jak krok po kroku wyrobić paszport i czego będziesz potrzebować.

Kiedy paszport jest potrzebny?

W obrębie Unii Europejskiej obywatele Polski nie muszą okazywać paszportu podczas przekraczania granicy. Polska jest także członkiem Strefy Schengen, co oznacza, że Polacy mogą podróżować do innych krajów w tym obszarze bez dokumentów paszportowych. Zarówno w jednym jak i w drugim przypadku w celu weryfikacji tożsamości wystarczy ważny dowód osobisty.

Kraje, które nie należą do UE, ale znajdują się w strefie Schengen to:

• Norwegia,
• Islandia,
• Liechtenstein.

Również niektóre kraje europejskie, które nie są częścią Strefy Schengen, pozwalają obywatelom UE wjeżdżać na swój teren na podstawie dowodu osobistego. Zaliczyć można do nich m.in.:

• Albanię,
• Andorę,
• Bośnię i Hercegowinę,
• Chorwację,
• Czarnogórę,
• Gibraltar,
• Gruzję,
• Irlandię,
• Macedonię Północną,
• Mołdawię,
• Monako,
• Rumunię,
• San Marino,
• Serbię.

Paszport trzeba posiadać w krajach znajdujących się poza UE. Warto jednak mieć na uwadze, że nawet w Europie istnieją państwa, które nie pozwalają na wjazd bez tego dokumentu. Należą do nich m.in.: Białoruś, Kosowo, Rosja, Ukraina, Kazachstan oraz, od października 2021 roku – Wielka Brytania. Należy podkreślić, że Rosja i Białoruś nie tylko wymagają okazania paszportu, ale także posiadania ważnej wizy.

Kto może wnioskować o wydanie paszportu?

Każdy obywatel Polski może otrzymać polski paszport. Zdarzają się jednak wyjątki, które na oficjalnej stronie gov.pl opisane zostały w następujący sposób:

Wyjątkowo polski obywatel może nie dostać paszportu lub można mu go odebrać — na przykład jeśli sąd lub prokuratura skieruje wniosek o odmowę wydania lub unieważnienie paszportu.

Standardowo jednak prawidłowo wypełniony wniosek paszportowy złożyć może:

• osoba ubiegająca się o dokument,
• prawny opiekun osoby ubezwłasnowolnionej (w jej imieniu).

Warto jednak pamiętać, że osoba małoletnia nie może samodzielnie składać wniosku o wydanie paszportu. W takiej sytuacji wniosek w jej imieniu złoży może rodzic lub opiekun prawny. Ważne, aby oboje rodzice wyrazili zgodę na wydanie dokumentu.

Jeśli chodzi o osoby, które zostały ubezwłasnowolnione – choć nie mają one możliwości złożenia wniosku we własnym samodzielnie, wymagana jest ich obecność w urzędzie podczas tego procesu. W takim przypadku to opiekun prawny składa dokumenty w ich imieniu.

Gdzie złożyć wniosek o paszport?

O wydanie paszportu można ubiegać się w każdym punkcie paszportowym w kraju, niezależnie od miejsca zameldowania. Za granicą odpowiednim miejscem do złożenia takiego wniosku jest konsulat. Ważne, aby pamiętać, że zarówno składanie wniosku, jak i późniejsze odbieranie gotowego paszportu, wymaga osobistej obecności wnioskodawcy.

Od 31 marca 2023 r. na stronie gov.pl można korzystać z nowej usługi internetowej dotyczącej paszportów. Dzięki niej rodzice mogą składać wnioski o paszport dla swoich dzieci do 12. roku życia online, nawet będąc za granicą.

Jakie dokumenty są potrzebne do wydania paszportu?

Osoby, które wnioskują o wydanie paszportu, muszą posiadać następujące dokumenty:

• druk wniosku paszportowego – wypełnienie wniosku powinno odbywać się zgodnie z instrukcją umieszczoną na stronie urzędu,
• aktualne kolorowe zdjęcie do paszportu – nie starsze niż pół roku. Zdjęcie można przygotować samemu, przestrzegając oficjalnych wytycznych lub u fotografa,
• potwierdzenie opłaty za wydanie paszportu – np. potwierdzenie przelewu bankowego na rzecz urzędu albo kwit wpłaty gotówkowej,
• prawo do ulgi – jeśli przysługuje nam ulga lub zwolnienie z opłaty, trzeba dostarczyć odpowiednie potwierdzenie. Przykłady takich dokumentów to legitymacja studencka, legitymacja kombatancka, legitymacja emeryta, legitymacja rencisty lub Karta Dużej Rodziny,
• ważny dowód tożsamości – jeśli nie mamy aktualnego paszportu, musimy przedstawić ten, który posiadaliśmy wcześniej,
• skrócony lub pełny odpis polskiego aktu małżeństwa – jeśli miała miejsce zmiana nazwiska po ślubie za granicą.

Ile trzeba zapłacić za wydanie paszportu?

Osoby, które nie posiadają żadnej ulgi, za wydanie polskiego paszportu zapłacą 140 PLN. W niektórych przypadkach cena może zostać obniżona do 70 PLN (50% zniżki), lub 35 PLN (75% zniżki). Za paszport tymczasowy zapłacimy 30 PLN. Kto może liczyć na ulgę?

50% zniżki przewidziano dla:

• uczniów oraz studentów,
• rencistów i emerytów,
• osób z orzeczeniem o niepełnosprawności,
• osób zamieszkujących domy opieki społecznej lub zakłady opiekuńcze,
• kombatantów i ofiar represji wojennych,
• osób otrzymujących zasiłek z pomocy społecznej,
• rodziców w rodzinach wielodzietnych (jeśli posiadają Kartę Dużej Rodziny).

75% zniżki oferowane jest dla:

• osób, które nie ukończyły 26 roku życia, a przy tym uczących się lub będących dziećmi z rodziny wielodzietnej,
• dzieci niepełnosprawnych z wielodzietnych rodzin.

Kto jest zwolniony z opłaty za wyrobienie paszportu?

Uzyskanie dokumentu będzie bezpłatne m.in. w następujących przypadkach:

• dla osób, które ukończyły 70 rok życia,
• dla mieszkańców domu pomocy społecznej lub zakładów opiekuńczych,
• dla obywateli, których paszport został błędnie spersonalizowany lub ma wadę techniczną,
• w przypadku dokumentów, w których stwierdzone zostaną niezgodności (np. w zakresie danych osobowych),
• dla żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa (nie dotyczy żołnierzy zawodowych),
• dla obywateli posiadających prawomocne orzeczenie sądu, które stwierdza nieważność decyzji o odmowie wydania lub unieważnienia dokumentu paszportowego.

Ile trwa wyrobienie paszportu i gdzie można go odebrać?

Po złożeniu wniosku o paszport na gotowy dokument trzeba poczekać około miesiąca. W trakcie całego pracownik urzędu poinformuje o planowanej dacie odbioru. Trzeba pamiętać, że w pewnych przypadkach czas oczekiwania może ulec wydłużeniu.

W sytuacjach awaryjnych, takich jak np. pogrzeb bliskiej osoby, istnieje możliwość złożenia wniosku o paszport tymczasowy. Taki dokument jest wydawany w krótszym terminie w porównaniu do standardowego, biometrycznego paszportu. Jego ważność ograniczona jest jednak do 12 miesięcy.

Jeśli chcemy sprawdzić, czy nasz paszport jest przygotowany do odbioru, warto odwiedzić stronę internetową dedykowaną tej usłudze. Wprowadzając nr sprawy, który znajduje się na potwierdzeniu złożenia wniosku, uzyskamy niezbędne informacje.

Jak wyrobić paszport dla dziecka?

Osoba małoletnia nie może samodzielnie składać wniosku o wydanie paszportu. W takiej sytuacji wniosek w jej imieniu złoży może rodzic lub opiekun prawny. Ważne, aby oboje rodzice wyrazili zgodę na wydanie dokumentu.

Od 31 marca 2023 r. na stronie gov.pl można korzystać z nowej usługi internetowej dotyczącej paszportów. Dzięki niej rodzice mogą składać wnioski o paszport dla swoich dzieci do 12. roku życia online, nawet będąc za granicą.

Co zapewnia paszport tymczasowy i gdzie można go wyrobić?

Jeśli nie zależy nam na długim okresie ważności dokumentu, alternatywą dla standardowego paszportu jest paszport tymczasowy. To tańsza, ale też ograniczona w czasie opcja podróży do krajów, w których dowód osobisty nie wystarczy. Paszport tymczasowy mogą otrzymać:

• osoby przebywające poza granicami Polski, oczekujące na odbiór paszportu biometrycznego,
• obywatele, od których tymczasowo nie mogą zostać pobrane odcisków palców,

Dokument można też wyrobić w nagłych przypadkach, takich jak:

• konieczność powrotu do miejsca stałego pobytu,
• choroba,
• pogrzeb lub poważna choroba członka rodziny,
• działalność zawodowa,
• nauka dzieci, lub koniecznością zapewnienia im opieki,
• zapewnienia im opieki.

Podróż za granicę – o czym warto pamiętać oprócz wyrobienia paszportu?

Podróżowanie za granicę to ekscytujące przeżycie, ale jednak wymaga wielu przygotowań, zwłaszcza gdy wyjeżdża się pierwszy raz. Na co szczególnie zwrócić uwagę?

• upewnij się, że Twój paszport jest ważny przez co najmniej kilka miesięcy od planowanej daty powrotu,
• sprawdź, czy kraj, do którego się udasz, wymaga wizy,
• wykup ubezpieczenie na czas podróży, aby zaoszczędzić pieniądze w razie zachorowania lub wypadku,
• jeśli przyjmujesz jakieś leki, zabierz zaświadczenie od lekarza w języku angielskim,
• zrób kopie wszystkich ważnych dokumentów i przechowuj je oddzielnie od oryginałów.

Warto mieć ze sobą również aplikację mObywatel. To mobilne narzędzie stworzone przez polskie Ministerstwo Cyfryzacji, umożliwiające dostęp do wielu usług i informacji dotyczących obywateli Polski. Aplikacja spełnia się jako komplementarny sposób przechowywania dokumentów i pozwala na korzystanie z niektórych usług publicznych w formie cyfrowej.

Przykładowo, można w niej przechowywać wersje elektroniczne dokumentów takich jak dowód osobisty, prawo jazdy czy dokumenty pojazdu. Dzięki temu w wielu sytuacjach, można uniknąć konieczności noszenia ze sobą fizycznych dokumentów.

Ubezpieczenie turystyczne a paszport. Co trzeba wiedzieć?

Ubezpieczenie turystyczne jest niezbędna podczas każdej podróży zagranicznej. Nawet jeśli nie jest formalnym wymogiem, jest zalecane jako środek ostrożności na wypadek problemów zdrowotnych czy innych sytuacji awaryjnych, takich jak wypadki. Co powinna zawierać polisa?

• Pokrycie kosztów leczenia – ważne, aby ubezpieczenie pokrywało zarówno opłaty za pobyt w szpitalu, wizyty u lekarza, zakup leków oraz szereg innych usług medycznych, jak i ewentualny transport medyczny, zwłaszcza do Polski,
• OC – zapewni odszkodowanie w przypadku wypadków, w których osoby trzecie lub ich mienie doznały szkody na skutek naszego nieumyślnego działania,
• NNW – pokryje m.in. koszty leczenia i rehabilitacji po wypadku, odszkodowanie w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu, czy odszkodowanie dla rodziny w przypadku śmierci ubezpieczonego,
• Ubezpieczenie bagażu – to ochrona w razie kradzieży, zgubienia czy zniszczenia zabieranych w podróż rzeczy.

Taką ochronę możesz mieć już od około 4 zł za dzień. Polisę zakupisz szybko i wygodnie, w naszym kalkulatorze ubezpieczeń turystycznych. Wystarczy wypełnić krótki formularz, z przedstawionych ofert wybrać najlepszą dla siebie, składkę opłacić online. Dokument ubezpieczenia zostanie wysłany na maila. Możesz go wydrukować i zabrać ze sobą w podróż.

Autor

Julia Stuła