
Paszport to dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo. Polakom umożliwia podróżowanie do krajów europejskich niebędących członkiem Unii Europejskiej, a także do pozostałych części świata. Jego wyrobienie trwa ok. 30 dni, a w przypadku ubiegania się o jego wydanie za granicą – nawet dłużej. Gdzie złożyć wniosek o paszport? Ile to kosztuje? I jak wypełnić wniosek o paszport dla dziecka i dla dorosłego? Sprawdź!
Polacy mogą podróżować do krajów członkowskich Unii Europejskiej tylko za okazaniem dowodu osobistego, natomiast podróż do każdego innego miejsca na świecie wymaga posiadania paszportu. Do jakich krajów europejskich wymagany jest paszport? Taki dokument musisz mieć przy sobie, gdy cel Twojej podróży stanowi Wielka Brytania, Ukraina, Białoruś bądź Rosja.
- Polski paszport — jak wygląda?
- Jakie są rodzaje paszportów?
- Wyrobienie paszportu: Jak wyrobić paszport? Co jest potrzebne?
- Gdzie składa się wniosek o paszport?
- Ile kosztuje wyrobienie paszportu?
- Komu przysługują zniżki na wyrobienie paszportu?
- Wniosek o paszport — jak wypełnić krok po kroku?
- Jak wypełnić wniosek o paszport: adnotacje urzędowe
- Co zrobić w przypadku kradzieży paszportu?
- Nieważny/ukradziony paszport a ubezpieczenie
UWAGA! Wjazd do krajów członkowskich UE jest możliwy wyłącznie za okazaniem dowodu osobistego, jednak jego ważności musi wynosić co najmniej pół roku.
Polski paszport — jak wygląda?
Przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej obywatele RP legitymowali się paszportami w kolorze niebieskim. Od ponad 20 lat Polacy korzystają jednak z ciemnoczerwonych dokumentów, typowych dla wszystkim krajów UE. Mają one formę małej książeczki zawierającej informacje o właścicielu, dane biometryczne, zdjęcie właściciela i odciski palców oraz informacje urzędowe, wizy i stemple. Dokładnie są to:
- imię lub imiona i nazwisko, data urodzenia, obywatelstwo, płeć;
- data i miejsce urodzenia;
- obywatelstwo i numer PESEL;
- wizerunek twarzy;
- kraj wydania;
- seria i numer;
- data wydania i termin ważności;
- nazwa organu wydającego;
- podpis (dotyczy wyłącznie dzieci powyżej 13. roku życia).
Na samej górze okładki zawsze znajduje się tekst: “UNIA EUROPEJSKA RZECZPOSPOLITA POLSKA”, a nieco niżej — godło RP i kolejny napis o treści “PASZPORT PASSPORT”.
Jakie są rodzaje paszportów?
Oprócz zwykłych paszportów w Polsce funkcjonują również:
- paszporty tymczasowe — są przeznaczone m.in. dla osób, które muszą z jakiegoś powodu nagle wyjechać za granicę. Wyglądem przypominają zwyczajny paszport. Pod względem zawartości różnią się jednak tym, że nie uwzględniają odcisków palców posiadacza;
- paszporty dyplomatyczne — to dokumenty zarezerwowane dla najważniejszych osób w kraju. Przysługują m.in. prezydentowi, marszałkowi, wicemarszałkom Sejmu i Senatu, prezesowi i wiceprezesom Rady Ministrów oraz posłom i senatorom, a także pracownikom Służby Ochrony Państwa;
- paszporty służbowe Ministerstwa Spraw Zagranicznych — z takich dokumentów mogą korzystać członkowie służby zagranicznej, którzy nie mają prawa do uzyskania stopnia dyplomatycznego oraz pozostałe osoby wyznaczone do wykonywania zadań służbowych poza Polską.
Ciekawostka! Chorwacja, mimo przystąpienia do UE, nie zmieniła koloru paszportu na czerwony. Zamiast tego pozostała przy wcześniejszym, niebieskim odcieniu okładki dokumentu.
Wyrobienie paszportu: Jak wyrobić paszport? Co jest potrzebne?
Wyrobienie paszportu wymaga złożenia wypełnionego i podpisanego wniosku, kolorowej fotografii spełniającej wymogi biometrii, dowodu uiszczenia opłaty paszportowej, a także dokumentu potwierdzającego możliwość uzyskania zniżki. Jeśli poprzedni paszport nie utracił jeszcze ważności to należy go zabrać ze sobą zarówno składając wniosek, jak i odbierając dokument. Zalecany schemat postępowania przedstawiono poniżej.
- Zbierz wszystkie niezbędne załączniki do wniosku paszportowego
- Zapłać za paszport i zabierz ze sobą dowód opłaty.
- Udaj się do punktu paszportowego i złóż wniosek.
- Odbierz paszport w miejscu złożenia wniosku.
Uwaga! Pełnoletni obywatele mogą ubiegać się o paszport jedynie osobiście podczas wizyty w punkcie paszportowym. Jeśli chodzi o dzieci do 12. r.ż., sprawę da się załatwić również przez internet.
Gdzie składa się wniosek o paszport?
Wniosek o wydanie paszportu należy złożyć w dowolnym punkcie paszportowym. Nie musi to być instytucja przynależna do danego miejsca zamieszkania czy zameldowania. Zazwyczaj znajdują się one w urzędach wojewody lub ich oddziałach zamiejscowych. Wyróżnia się tzw. referaty paszportowe, delegatury oraz terenowe punkty paszportowe. Poniżej prezentujemy kilka przykładowych miejsc, gdzie złożysz paszport w różnych województwach.
- Mazowieckie — Referaty Paszportowe nr 1-4 w Warszawie, Terenowym Punkt Paszportowy w Urzędzie Dzielnicy Ursus, Terenowy Punkt Paszportowy w Garwolinie.
- Lubelskie — Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie, Delegatura w Białej Podlaskiej, Terenowy Punkt Paszportowy w Puławach, Terenowy Punkt Paszportowy w Lubartowie.
- Podkarpackie — Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie, Delegatura Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Krośnie, Delegatura Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Przemyślu.
- Zachodniopomorskie — Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie, Terenowy Punkt Paszportowy w Łobzie, Delegatura ZUW w Koszalinie.
- Lubuskie — Lubuski Urząd Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, Delegatura Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego w Zielonej Górze.
- Wielkopolskie — Oddział Paszportów w Poznaniu, Oddział Paszportów w Kaliszu, Terenowy Punkt Paszportowy w Ostrowie Wielkopolskim.
Dokładny spis punktów paszportowych znajduje się na stronie www.gov.pl, a także na stronach internetowych poszczególnych urzędów wojewódzkich.
Ile kosztuje wyrobienie paszportu?
Koszt wyrobienia paszportu to 140 zł, a paszportu tymczasowego – 30 zł. Jeśli z winy posiadacza paszportu doszło do jego zniszczenia lub utracenia, opłata za paszport będzie wynosiła 280 zł.
Paszport dla dziecka do 12. roku życia wymaga opłaty w wysokości 35 zł, a dla uczniów powyżej 12. roku – 70 zł.
Opłatę za paszport wniesiesz osobiście w kasie urzędu lub przelewem. Nie ma jednego ogólnopolskiego numeru rachunku, na który można by przekazywać środki. Zazwyczaj jest on podany na stronie internetowej konkretnego punktu paszportowego. Szczegółowe informacje na temat bezgotówkowych sposobów płatności zawsze uzyskasz od urzędników lub na stronie instytucji.
Komu przysługują zniżki na wyrobienie paszportu?
Stawka opłaty za paszport w wysokości 140 zł dotyczy wyłącznie osób dorosłych, nieuprawnionych do ulg. Poniżej wskazano, z jakich zniżek można skorzystać i kto ma do nich prawo.
50% zniżki
70 zł za paszport zapłacą:
- uczniowie i studenci w wieku od 18 do 65 lat;
- emeryci;
- renciści;
- osoby z niepełnosprawnością;
- osoby mające prawo do renty socjalnej;
- osoby przebywające w domu pomocy społecznej lub w zakładzie opiekuńczym;
- strażacy ratownicy OSP;
- żołnierze pełniący terytorialną służbę wojskową.
100% zniżki
Za darmo paszport uzyskają:
- osoby powyżej 70. roku życia;
- mieszkańcy domów pomocy społecznej;
- mieszkańcy zakładów opiekuńczych;
- osoby, których paszport zawiera błędy lub wady techniczne.
Dzieci do 12. roku życia z Kartą Dużej Rodziny za paszport zapłacą 15 zł. Natomiast dzieci powyżej 12. roku życia, które mają KRD, zapłacą za wydanie paszportu 35 zł.
Aby uzyskać szczegółowe informacje co do ulg za paszport, warto skontaktować się z najbliższym punktem paszportowym.
Wniosek o paszport — jak wypełnić krok po kroku?
Wniosek o wydanie paszportu, a dokładniej “WNIOSEK O WYDANIE PRZEZ KONSULA RP PASZPORTU ALBO PASZPORTU TYMCZASOWEGO”, można pobrać wyłącznie w punkcie paszportowym. Natomiast na stronie www.gov.pl lub na stronach urzędów wojewódzkich umieszczone są przykłady, jak wygląda poprawnie wypełniony dokument. Poniżej opisano wszystkie etapy, które trzeba przejść, gdy uzupełnia się wniosek o paszport.
Jak wypełnić wniosek o paszport: podstawowe dane
Wniosek o wydanie przez konsula RP paszportu lub paszportu tymczasowego składa się z ok. 20 podpunktów, które musisz uzupełnić. Każdy z nich jest poświęcony innej kwestii. Są to:
- numer PESEL
- nazwisko
- nazwisko rodowe oraz inne nazwiska (jeżeli były zmieniane)
- imiona
- imiona rodziców
- nazwisko rodowe matki
- data urodzenia w formacie dzień, miesiąc, rok
- miejsce urodzenia
- adres do korespondencji za granicą
- numer telefonu lub adres e-mail (nieobowiązkowe)
- płeć
- podpis, który trafi do paszportu.
Uwaga! Podpis składa się na wniosku w obrębie dużej, prostokątnej ramki. Nie może on dotykać ani przecinać tworzących go linii.
Jak wypełnić wniosek o paszport: fotografia
We wniosku o paszport (tuż obok podpunktu 11. poświęconego płci) znajduje się miejsce na fotografię. Zdjęcie powinno spełniać kryteria dotyczące:
- aktualności — fotografię do paszportu należy wykonać maksymalnie 6 miesięcy przed złożeniem wniosku;
- wyglądu wnioskującego — osoba na zdjęciu powinna mieć zamknięte usta i neutralny wyraz twarzy (wyjątek stanowią dzieci poniżej 5 lat, w przypadku których dopuszcza się możliwość dołączenia fotografii z zamkniętymi oczami, otwartymi ustami lub nienaturalnym wyrazem twarzy);
- rozpoznawalności — twarz na fotografii musi być dobrze widoczna i łatwa do rozpoznania (na zdjęciu nie można mieć nakrycia głowy czy okularów z ciemnymi szkłami. Odradza się również robienie fotografii z zarostem);
- okularów korekcyjnych — okulary nie mogą zasłaniać oczu czy brwi, a ich szkła nie powinny odbijać światła;
- biżuterii — kolczyki i naszyjniki są dopuszczalne, o ile nie zasłaniają owalu twarzy i nie ingerują w jednolite tło;
- tła — obszar za osobą fotografowaną powinien być biały i równomiernie oświetlony.
Zdjęcie do paszportu musi też spełniać pewne wymagania co do jakości. Powinno być wyraźne, a jego kolorystyka musi być możliwie jak najbardziej naturalna.
Jak wypełnić wniosek o paszport: oświadczenie o autentyczności danych
Poniżej sekcji poświęconej nazwisku, dacie urodzenia itp. znajduje się punkt 13. Zawiera on oficjalne oświadczenie osoby składającej podpis pod dokumentem o prawdziwości wpisywanych danych. Ostrzega on, że podawanie błędnych informacji może wiązać się z nałożeniem kary pozbawienia wolności od pół roku do nawet 8 lat.
Jak wypełnić wniosek o paszport dla dziecka: zgoda rodziców
Kolejne dwa punkty wniosku o wydanie paszportu (14. i 15.) poświęcono zgodzie rodziców lub opiekunów na wydanie dokumentu osobie niepełnoletniej. Co ważne na dokumencie muszą znaleźć się dane i odręczne podpisy obu osób upoważnionych do opieki. Ponadto powinny one zostać złożone na miejscu w obecności urzędnika.
Istnieje możliwość wyrażenia zgody online za pośrednictwem strony: https://www.gov.pl/web/gov/wyraz-zgode-na-wydanie-paszportu. Aby to zrobić, trzeba mieć profil zaufany lub e-dowód z certyfikatem podpisu osobistego.
Uwaga! Pisemna zgoda drugiego rodzica lub opiekuna nie jest konieczna, gdy został on pozbawiony władzy rodzicielskiej lub ma zwieszoną bądź ograniczoną władzę rodzicielską w zakresie decydowania o wydaniu paszportu. Dopuszcza się też możliwość pominięcia obowiązku przedstawiania pisemnej zgody, gdy rodzice nie potrafią dojść między sobą w tym zakresie do porozumienia. We wszystkich wymienionych przypadkach wymagane jest jednak orzeczenie sądu rodzinnego.
Jak wypełnić wniosek o paszport: adnotacje urzędowe
Ostatnią sekcję formularza zajmują tzw. adnotacje urzędowe. Wypełnia ją osoba przyjmująca wniosek i wydająca dokument podróży. Dotyczą one:
- pobrania odcisków palców — wymagają określenia, z których palców pobrano odciski do paszportu lub wskazania powodu braku możliwości ich pobrania;
- sposobu potwierdzenia tożsamości i obywatelstwa wnioskującego — w zależności od sytuacji wykorzystuje się do tego stary paszport lub aktualny dowód osobisty (w formularzu podaje się serię i numer dokumentu oraz datę jego ważności i nazwę organu wydającego);
- uiszczenia opłaty — informują, ile wnioskujący zapłacił za paszport i czy przysługują mu ulgi lub zwolnienie z obowiązku zapłaty;
- potwierdzenia przyjęcia wniosku — określają, kto i w jakim dniu przyjął wypełniony formularz wniosku o wydanie paszportu;
- wydania paszportu — potwierdzają, że wydano paszport lub paszport tymczasowy o danej serii i numerze;
- anulacji dotychczasowego paszportu — informują, że anulowano wcześniejszy dokument o konkretnej serii i numerze.
Na samym końcu wniosku znajduje się miejsce na podpis osoby odbierającej paszport lub anulowany dokument.
Co zrobić w przypadku kradzieży paszportu?
Kradzież paszportu podczas wyjazdy zagranicznego to jeden z czarniejszych scenariuszy urlopowych. Jednak niestety urzeczywistnia się on bardzo często. Paszport pada ofiarą złodzieja, który kradnąc portfel/torebkę/bagaż pozbawia turystę nie tylko gotówki, ale jednocześnie wszystkich dokumentów.
Nierzadko zdarza się także, że turyści sami gubią dokumenty – wakacyjna spontaniczność, brak czujności, czasami zbyt intensywna zabawa i okazuje się, że portfela brak.
Co zrobić w przypadku kradzieży paszportu? Pierwszym krokiem jest zgłoszenie kradzieży paszportu w najbliższym komisariacie policji, a następnie punkcie paszportowym. Jeśli do kradzieży paszportu doszło za granicą, sprawę należy przedstawić w polskim konsulacie.
Jeśli do kradzieży dojdzie za granicą, turysta będzie musiał wyrobić nowy paszport w konsulacie polskim – będzie to paszport tymczasowy, który zostaje wydany w trybie przyśpieszonym po zatwierdzeniu danych osobowych poszkodowanego podróżnika.
Konieczne będzie wypełnienie wniosku, dołączenie zdjęć oraz uiszczenie opłaty.
Nieważny/ukradziony paszport a ubezpieczenie
Odkrycie tuż przed wyjazdem zagranicznym, że paszport jest nieważny, to niestety dość częste zjawisko. W ferworze przygotowań można zapomnieć o tym małym, ale jakże istotnym szczególe, który skutecznie uniemożliwi wyjazd.
W niektórych sytuacjach jest możliwe szybsze niż 30-dniowe uzyskanie paszportu. Nie należą do nich jednak wyjazdy wypoczynkowe a zdarzenia losowe, np. pogrzeb lub wyjazdy zawodowe. Można wtedy wnioskować o tzw. paszport tymczasowy, który jest ważny 12 miesięcy.
Jeśli paszport zostanie skradziony tuż przed urlopem zagranicznym, jego właściciel niestety traci możliwość wyjazdu, a tym samym przepadają wszystkie zainwestowane środki: bilety samolotowe, opłacone rezerwacje hotelu, opłaty za wypożyczenie auta.
Jest jednak możliwość, aby odzyskać co najmniej 80%, a czasami nawet i 100% poniesionych kosztów zaplanowanego wyjazdu – należy wykupić ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z wyjazdu. Obejmuje ono kilka sytuacji, w których turysta uzyska zwrot kosztów wycieczki. Należą do nich:
- Kradzież dokumentów,
- Utrata pracy,
- Wypadek własny lub bliskich,
- Śmierć lub choroba własna lub bliskich,
- Konieczność stawienia się w sądzie.
Jaki jest koszt ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z podróży? Opłata za ubezpieczenia jest uzależniona od ceny wyjazdu/wycieczki/biletów, ryzyka rezygnacji i jest ustalana indywidualnie przez ubezpieczyciela.
UWAGA! Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży należy wykupić jak najwcześniej po zaopatrzeniu się w bilety lotnicze czy wycieczkę. Część ubezpieczycieli wymaga zakupu takiego ubezpieczenia do 3 dni od wykupienia wyjazdu, który jednocześnie nie powinien mieć miejsca w ciągu co najmniej miesiąca od momentu opłacenia polisy.
Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży można wykupić jako osobną polisę lub w formie rozszerzenia do ubezpieczenia. Dowiedz się więcej i porównaj różne oferty w naszym kalkulatorze ubezpieczeń.
FAQ
-
Jak długo ważny jest paszport?
Czas obowiązywania paszportu zależy od rodzaju dokumentu i wieku jego właściciela. Jeśli chodzi o standardowe dokumenty to są one ważne przez okres 5 lat (gdy posiadacz ma mniej niż 13 lat) lub 10 lat (gdy obywatel ma więcej niż 13 lat). W przypadku paszportów tymczasowych termin ważności wynosi maksymalnie 12 miesięcy od daty wydania. Paszporty dyplomatyczne i paszporty służbowe Ministerstwa Spraw Zagranicznych pozostają zaś aktualne przez 10 lat.
-
Komu przysługuje paszport tymczasowy?
Paszport tymczasowy mogą uzyskać osoby: przebywające za granicą i czekające na wydanie standardowego paszportu; tymczasowo niezdolne do złożenia odcisków palców; zmuszone do wyjazdu z powodu nagłych i niemożliwych do przewidzenia przyczyn losowych (np. śmierci kogoś bliskiego, nagłej choroby, działalności zawodowej).
-
Kto może uzyskać paszport?
Prawo do uzyskania paszportu ma każdy obywatel RP (oprócz osób, które otrzymały od sądu lub prokuratury decyzję o odmowie wydania takiego dokumentu).
-
Kiedy trzeba mieć paszport?
Paszport to dokument tożsamości niezbędny podczas wybranych podróży zagranicznych. Należy okazać go w czasie kontroli na lądowym lub morskim przejściu granicznym, a także w trakcie lotu międzynarodowego. W niektórych krajach musi mieć on odpowiednio długi termin ważności. Poza tym przy wjeździe do niektórych państw wymagane jest okazanie dodatkowo innych dokumentów, np. polisy turystycznej lub biletu powrotnego.
- Wniosek o wydanie paszportu należy złożyć w dowolnym punkcie paszportowym, niezależnie od miejsca zameldowania/zamieszkania.
- Koszt wyrobienia paszportu to 140 zł.
- Kradzież paszportu należy zgłosić na komisariacie policji i w punkcie paszportowym lub za granicą w konsulacie.
- Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży pokryje wydatki poniesione na wycieczkę w sytuacji, gdy podróżnemu zostanie skradziony paszport tuż przed wyjazdem.