
Haga to miasto, które zaskakuje elegancją, historią i bliskością do morza – tu polityka spotyka się ze sztuką, a królewski splendor przenika codzienność mieszkańców. Choć często pomijana na rzecz Amsterdamu czy Rotterdamu, skrywa w sobie skarby, których próżno szukać gdzie indziej. Od urokliwych pałaców i muzeów po panoramiczne pejzaże i miniaturowe miasta – w Hadze każdy znajdzie coś dla siebie.
1. Binnenhof

W samym sercu Hagi, tuż nad spokojną taflą jeziora Hofvijver, rozciąga się jeden z najbardziej symbolicznych i historycznych kompleksów budowli w Niderlandach – Binnenhof. To właśnie tutaj od ponad 800 lat toczy się polityczne życie kraju. Binnenhof, co dosłownie oznacza „wewnętrzny dziedziniec”, to miejsce, które fascynuje nie tylko miłośników historii, ale i każdego, kto chce poczuć ducha starej Europy.
Początki tego niezwykłego miejsca sięgają XIII wieku, kiedy to hrabia Floris IV zbudował tu swój zamek. Przez wieki budowla ewoluowała, przekształcając się w dzisiejszy kompleks gotyckich i klasycystycznych gmachów, gdzie mieści się m.in. siedziba premiera i parlament Holandii. Centralnym punktem Binnenhofu jest Ridderzaal, czyli Sala Rycerska – majestatyczna, dwunawowa hala, w której co roku odbywa się uroczyste otwarcie roku parlamentarnego, znane jako Prinsjesdag. To właśnie tam monarcha wygłasza słynne „Troonrede” – mowę tronową.
Spacerując po dziedzińcu, można niemal usłyszeć echo politycznych debat i decyzji, które kształtowały losy kraju i Europy. Z zewnątrz Binnenhof zachwyca surową, średniowieczną architekturą, ale prawdziwa magia kryje się w jego detalach – kamiennych portalach, witrażach, zdobionych dachach i starannie utrzymanych fasadach. Otaczające budynki odbijające się w wodzie tworzą obraz niczym z romantycznego obrazu.
2. Mauritshuis

W samym centrum Hagi, tuż obok malowniczego jeziora Hofvijver i historycznego kompleksu Binnenhof, znajduje się klejnot sztuki, który zachwyca zarówno znawców malarstwa, jak i zwykłych turystów – Mauritshuis. Ten elegancki XVII-wieczny pałac w stylu klasycystycznym kryje w sobie jedną z najcenniejszych kolekcji malarstwa holenderskiego Złotego Wieku. Już sam budynek, z jego symetryczną fasadą i szlachetnymi wnętrzami, zaprasza do świata piękna i refleksji.
Mauritshuis to miejsce, gdzie historia spotyka się ze sztuką na najwyższym poziomie. To właśnie tutaj znajduje się jedno z najsłynniejszych dzieł świata – „Dziewczyna z perłą” Johannesa Vermeera. Obraz, zwany często „Mona Lisą Północy”, przyciąga tłumy, ale nie jest jedyną perłą tej kolekcji. W pałacowych salach można podziwiać także dzieła Rembrandta, w tym poruszający „Lekcję anatomii doktora Tulpa”, jak również prace Rubensa, Halsa, Steena czy Hobbemy.
Spacerując po muzeum, ma się wrażenie, jakby czas się zatrzymał – miękkie światło, drewniane sufity, delikatne złocenia i dzieła mistrzów tworzą atmosferę intymnego spotkania z przeszłością. Co ważne, Mauritshuis nie przytłacza – to niewielkie muzeum, które pozwala na spokojne kontemplowanie sztuki, bez tłumów i pośpiechu.
3. Pałac Pokoju (Vredespaleis)

Wśród eleganckich alei Hagi, pośród dostojnych rezydencji i zielonych ogrodów, wyrasta budowla, która swoją formą i przesłaniem przyciąga uwagę całego świata – Pałac Pokoju (Vredespaleis). To nie tylko architektoniczna perła, ale przede wszystkim symbol nadziei na rozwiązanie konfliktów nie siłą, lecz rozmową. Choć z zewnątrz przypomina romantyczny zamek z wieżami i łukowymi oknami, jego wnętrze skrywa powagę i odpowiedzialność: to właśnie tutaj zapadają decyzje, które mogą zmieniać bieg historii.
Vredespaleis powstał na początku XX wieku z inicjatywy fundacji Carnegie i od samego początku miał być miejscem dialogu między narodami. Dziś mieści się tu Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości ONZ, Stały Trybunał Arbitrażowy oraz inne instytucje prawnomiędzynarodowe. Mimo swojej roli, która brzmi poważnie, sam pałac emanuje spokojem i harmonią. Każdy jego detal – od mozaik na podłogach po marmurowe kolumny i dary narodów zdobiące wnętrza – mówi o wspólnym wysiłku wielu kultur na rzecz pokoju.
Zwiedzanie Pałacu Pokoju to nie tylko spotkanie z architekturą, ale także z ideą, która od ponad wieku łączy narody. Choć dostęp do wnętrz jest ograniczony i możliwy jedynie podczas specjalnych wycieczek z przewodnikiem, już sam spacer wokół budynku i wizyta w nowoczesnym Centrum dla Odwiedzających robią ogromne wrażenie. Interaktywne wystawy, filmy i dokumenty pozwalają zrozumieć, jak wielką rolę odgrywa to miejsce w światowej polityce i prawie.
4. Panorama Mesdag

W samym sercu Hagi, za niepozorną fasadą kryje się niezwykła podróż w czasie – Panorama Mesdag to prawdziwe okno do 1881 roku, kiedy to Scheveningen było jeszcze niewielką wioską rybacką. Ta monumentalna, cylindryczna malowidło autorstwa Hendrika Willema Mesdaga, o wysokości ponad 14 metrów i rozpiętości obejmującej aż 120 metrów w obwodzie, osadza widza pośrodku sztucznej wydmy, tworząc iluzję, że stoi nad piaszczystym brzegiem morza.
Rok 1881 to czas, gdy panoramy święciły triumfy jako jedno z pierwszych „multimediów” epoki przedkulturowej – jeszcze bez filmów czy fotografii, ale za to pełne emocji i realności. Mesdag, jako uznany malarz Morskiej Szkoły Haskiej, przy wsparciu żony Sientje i przyjaciół ze szkoły – m.in. Breitra, de Bocka i Blommersa – poświęcił cztery miesiące na stworzenie tego zdumiewającego dzieła.
Poza samym widowiskiem panoramicznym muzeum skrywa także mniejszą kolekcję dzieł Mesdaga, w tym prace jego żony, oraz czasowe wystawy, które pogłębiają kontekst historyczny i artystyczny tego niezwykłego miejsca.
5. Muzeum Eschera (Escher in Het Paleis)

W sercu Hagi działa niezwykły spektakl perspektyw i geometrii – Escher in Het Paleis, muzeum dedykowane twórczości M.C. Eschera, znajdujące się w dawnym zimowym pałacu królowej Emmy przy Lange Voorhout. Już sama sceneria – eleganckie wnętrza z zachowanym królewskim szykiem – buduje kontrast między historycznym wystrojem a zaskakującą siłą grafik, które łamią prawa logiki.
W jednej przestrzeni, pośród kunsztownie zdobionych sufitów i oryginalnego parkietu projektu Donalda Judda, rozciągnięte są legendarne prace Eschera: widzimy płynne przejścia między ptakami i rybami („Sky and Water”), wieczne schody („Relativity”), wodospad, w którym woda płynie pod górę („Waterfall”), oraz monumentalne „Metamorphosis III” – aż siedmiometrową przemianę form.
Na drugim piętrze muzeum przenosi nas w interaktywne doświadczenie: stajemy twarzą w twarz z iluzjami nie do uwierzenia – sala, w której dorośli wydają się mali, różne optical laby – wszystkie przygotowane, byśmy sami poczuli się… Escherem . To tam uruchamiamy zdolność logicznego myślenia i wzrokowej oszczędności – puzzlowe eksperymenty, manipulacje lustrem i manipulacje percepcją dają wrażenie, że świat znany nam od lat może być zupełnie inny.
6. Louwman Museum

W samym sercu Hagi, tuż przy Leidsestraatweg, stoi wspaniały Louwman Museum – hołd dla historii motoryzacji, który oczarowuje nie tylko fanów czterech kółek, ale wszystkich zainteresowanych przemianą technologiczną i estetyką minionych epok. Ta żywa opowieść o samochodzie zaczęła się już w 1934 roku, gdy rodzina Louwman postanowiła zachować dla przyszłych pokoleń wyjątkowe egzemplarze. Dziś, w nowoczesnym budynku zaprojektowanym przez amerykańskiego architekta Michaela Gravesa, znajdują się trzy tysiące metrów kwadratowych wystawowej przestrzeni wypełnionej ponad 275 zabytkowymi pojazdami.
W crowning glory tej kolekcji zobaczyć można pierwszy motorwagen Carl’a Benz’a z 1887 roku i drugą najstarszą Toyotę AA – pojazd odkryty w Rosji i zachowany w stanie surowym – co nadaje muzeum narracyjny charakter wehikułu czasu . Na kolejnych piętrach czekają na odwiedzających maszyny Brutalne przełomy, takie jak stalowe legendy Le Mans – Jaguar D-Type czy niezwykły Brooke Swan Car z girlandą … łabędzi na masce, który wprawiał w osłupienie już ponad sto lat temu.
7. Kościół Sint-Jacobskerk (Grote Kerk)

W centrum Hagi, przy Torenstraat, wyrasta okazała sylwetka gotyckiej świątyni – Grote of Sint-Jacobskerk, znana także jako Wielki Kościół św. Jakuba. Już w XIII wieku istniała tu pierwotna, drewniana kaplica, lecz to między XIV a XV wiekiem wzniesiono budowlę, którą dziś podziwiamy. Charakterystyczna, sześciokątna wieża, sięgająca niemal 93 metrów i wzniesiona między 1420 a 1424 rokiem, dominując nad panoramą miasta, jest jednym z najwyższych tego typu obiektów w Holandii
Architektonicznie świątynia zaskakuje – początkowo zaplanowana jako kościół krzyżowy, przekształciła się w tzw. „hall church” (gotycki kościół halowy), gdzie nawom nadano jednakową wysokość, co nadało jej przestronność i wyjątkowy charakter . Wewnątrz uwagę przyciągają strzeliste ostrołuki, misternie żebrowane sklepienia i kreująca światło gra potężnych okien witrażowych. Niektóre z nich zostały ufundowane przez Karola V po pożarze z 1539 roku – a dwie okna Crabethów to unikatowe pamiątki tej odbudowy.
8. Park miniatur Madurodam

W sercu Scheveningen, niedaleko Hagi, znajduje się zaskakujący park, który sprawia, że cały kraj mieści się… na kilkudziesięciu metrach kwadratowych. Madurodam to nie tylko miniaturowe modele słynnych monumentów w skali 1:25, ale również efektowne połączenie historii, edukacji i interakcji – tzw. edutainment w najczystszej formie. Powstały w 1952 roku jako żywy pomnik ku pamięci wojennego bohatera, George’a Maduro, park od samych początków miał pełnić szlachetną misję: wspierać młodzież w leczeniu i edukacji, a dziś 100 % dochodu wspiera inicjatywy charytatywne dla dzieci .
Spacerując wśród miniaturowych kanonów holenderskiej kultury, z dumą zobaczysz wiernie odtworzone porty Rotterdamu, mosty, farmy tulipanowe, wiatraki i tętniące życiem centrum Amsterdamu. Ale Madurodam to znacznie więcej niż same makiety – to całe doświadczenie, w którym to ty stajesz się „stróżem grobli”, pilotem w modelu Schiphol albo kierownikiem ruchu w mini porcie Rotterdamu . Od 2012 roku park poszerzył się o trójdzielne strefy tematyczne – WaterRijk, StedenRijk i VindingRijk – oraz zyskał elektroniczne przewodniki i aktywne scenki, które angażują zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Madurodam to hołd dla przeszłości, nauka o współczesności i inspiracja dla przyszłości – wszystko zamknięte w skali 1:25, ale o ogromnym znaczeniu.
9. Lange Voorhout

W sercu Hagi rozciąga się elegancka i pełna historii aleja – Lange Voorhout, która przyciąga spojrzenia swoim spokojem i dostojnością. Ta niemal półkilometrowa promenada, której nazwa oznacza „długą przedleśną aleję”, wyrosła z XIII‑wiecznego przedłużenia do lasu miejskiego i przez wieki ewoluowała od prostych zabudowań i klasztorów do reprezentacyjnej przestrzeni, którą znamy dzisiaj.
W XVI wieku cesarz Karol V nadał jej dziś charakterystyczny rys, rozkazując posadzenie czterech rzędów majestatycznych lip – i od tego czasu mówi się tu pieszczotliwie „Lindelaan”. Spacerując po wyłożonym dawnym muszlowym piaskiem trakcie, łatwo poczuć atmosferę dawnej Hagi, choć dziś alejkę tworzą wyłącznie chodniki i starannie pielęgnowane drzewa.
Otoczona eleganckimi XVIII‑wiecznymi kamienicami i pałacami, między którymi mieszczą się ambasady, galerie sztuki jak Pulchri Studio, teatr Diligentia czy luksusowy Hotel des Indes, Lange Voorhout jawi się jako żywe ogniwo łączące przeszłość z teraźniejszością. Wiosną złocą ją krokusy, latem – bujna zieleń, zaś jesienią przyobleka się w feerię miedzianych liści – w każdej porze roku wprawia w zachwyt.
Jak zwiedzać Hagę? 5 pomocnych wskazówek
Korzystaj z roweru lub tramwaju
Haga to miasto doskonale przystosowane do jazdy na rowerze – ścieżki rowerowe są wszędzie, a wypożyczalnie (np. OV-fiets) działają sprawnie. Alternatywnie, szybki i punktualny system tramwajowy (HTM) pozwala dotrzeć zarówno do centrum, jak i nadmorskiej dzielnicy Scheveningen.
Zaplanuj trasę tematyczną
Zamiast próbować zobaczyć wszystko na raz, wybierz motyw przewodni – np. „Haga królewska” (Binnenhof, Pałac Noordeinde, Lange Voorhout) albo „Haga artystyczna” (Mauritshuis, Muzeum Eschera, Panorama Mesdag). Dzięki temu zwiedzanie będzie bardziej spójne i mniej męczące.
Kup kartę zniżkową (np. Museumkaart lub The Hague Pass)
Jeśli planujesz odwiedzić więcej muzeów i atrakcji, rozważ zakup karty turystycznej – szybko się zwraca i pozwala wejść do wielu miejsc bez kolejki.
Nie pomijaj Scheveningen, ale wybierz odpowiednią porę
Scheveningen – nadmorska dzielnica z plażą i molo – najlepiej prezentuje się wcześnie rano lub poza sezonem. Latem bywa tłoczno, więc zaplanuj wizytę z wyprzedzeniem i unikaj weekendowych godzin szczytu.
Zarezerwuj bilety online i wcześniej
Zwłaszcza w szczycie sezonu warto zarezerwować bilety do popularnych miejsc (np. Mauritshuis, Panorama Mesdag, Madurodam) online. To oszczędność czasu i gwarancja wejścia bez czekania w kolejkach.
Źródła:
- Autorstwa fred van assendelft, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=52867813
- Autorstwa P. De Praetere – Praca własna, CC BY 2.5, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2166233
- Autorstwa Velvet – Praca własna, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=43026224
- Public Domain, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=531
- By Escher in het Paleis – Flickr: Gevel Escher in Het Paleis 300 dpi, CC BY 2.0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32804275
- By Kerkhof123 – Own work, CC0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=147682141
- Autorstwa OSeveno – Praca własna, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=116857545
- By Gellerj – Own work, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6019629
- Door KatVanHuis – Eigen werk, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=105994056
FAQ – najczęściej zadawane pytania o zwiedzanie Hagi
-
Ile czasu warto poświęcić na zwiedzanie Hagi?
Na najważniejsze atrakcje wystarczą 1–2 dni, ale z dodatkowym czasem można odkryć więcej lokalnych perełek i odpocząć nad morzem.
-
Czy Haga jest dobrym miejscem na wyjazd z dziećmi?
Tak! Madurodam, Museon-Omniversum czy plaża w Scheveningen to atrakcje, które dzieci pokochają.
-
Jak najlepiej poruszać się po Hadze?
Najwygodniej pieszo, rowerem lub tramwajem. Centrum jest kompaktowe i dobrze skomunikowane.
-
Czy trzeba rezerwować bilety do atrakcji z wyprzedzeniem?
W sezonie turystycznym warto – zwłaszcza do muzeów takich jak Mauritshuis czy Panorama Mesdag.
-
Czy Haga to tylko polityczne centrum, czy ma coś więcej do zaoferowania?
Zdecydowanie więcej – to także miasto sztuki, plaż, natury i przyjaznej atmosfery, które potrafi zaskoczyć na wielu poziomach.
- Haga to miasto o wyjątkowym charakterze, łączące polityczne centrum kraju z artystycznym dziedzictwem i nadmorskim klimatem.
- Zwiedzanie warto rozpocząć od zabytkowego centrum, gdzie historia miesza się z nowoczesnością i elegancją.
- Miasto oferuje wiele muzeów, pałaców i instytucji międzynarodowych, które podkreślają jego rangę i wielokulturowość.
- Do najważniejszych atrakcji należą m.in. Binnenhof, Mauritshuis, Pałac Pokoju, Madurodam i nadmorska dzielnica Scheveningen.
- Haga jest idealna na piesze spacery, przejażdżki rowerowe i spokojne odkrywanie – warto zaplanować zwiedzanie z wyprzedzeniem, by w pełni docenić jej różnorodność.