Jak prawidłowo dobrać narty?

Polacy uwielbiają narty. Każdego roku zimowe kurorty cieszą się ogromną popularnością. Na miłośnikom szusowanie czekają doskonałe stoki, wyciągi i inne atrakcje. Jednak nie można zapomnieć, że narciarstwo to dyscyplina, w której wiele zależy od odpowiednio dobranego sprzętu. Zatem, jak prawidłowo dobrać narty? 

Nie tylko początkujący narciarze, ale i ci z większym doświadczeniem nie zawsze są stuprocentowo przekonani, jaki model jest dla nich najlepszy. W poniższym artykule odpowiemy na kilka nurtujących pytań, omówimy rodzaje nart, podpowiemy na co zwrócić szczególną uwagę podczas doboru sprzętu, a także jak wybrać ubezpieczenie na narty, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo podczas zimowego szaleństwa.

Rodzaje nart

Jazda na nartach to znakomity sposób na aktywność fizyczną dla każdego, niezależnie od płci i wieku. To również świetna zabawa oraz sposobność do wspólnego spędzania czasu z najbliższymi. Można pomyśleć – dlaczego odpowiedni sprzęt narciarski jest tak ważny? Przecież narty to tylko dwie deski, wystarczy założyć je na nogi, stanąć na szczycie góry i zjechać w dół, prawda? Nic bardziej mylnego. Bezpieczeństwo, komfort jazdy czy styl uprawianego narciarstwa – to wszystko jest zależne od dobrze dobranego sprzętu.

Narty zjazdowe

Klasyczne narty zjazdowe, zwane również alpejskimi są przeznaczone przede wszystkim do jazdy na specjalnie przygotowanych trasach w ośrodkach narciarskich, nartostradach czy bardziej dzikich, górskich szlakach.

Są sztywne, stabilne, a także cechują się metalowymi krawędziami, ułatwiającymi kontrolę podczas szybkich zjazdów oraz skrętów na stokach. Narty zjazdowe są uważane za sprzęt uniwersalny – mogą z nich korzystać zarówno narciarze zaawansowani, jak i początkujący.

Spośród nart zjazdowych można wyróżnić następujące, popularne modele:

• Freeride – szerokie narty, pozwalające na jazdę po świeżym śniegu. W trakcie jazdy nie zapadają się zarówno w wysokim śniegu, jak i puchu.
• Allround – najbardziej uniwersalny rodzaj nart zjazdowych. Dobry dla początkujących i średniozaawansowanych narciarzy.
• All-Mountain – ten rodzaj nart jest przeznaczony do dynamicznej jazdy na stokach, ale poradzą sobie również na muldach. Ten rodzaj nart również jest świetnym wyborem dla początkujących ze względu na to, że są lekkie i szerokie, co zapewnia większą stabilność podczas zjazdu.
• Race/Race FIS – narty dla zaawansowanej części miłośników zimowego szaleństwa. Są to deski przeznaczone do szybkiej jazdy wyczynowej, na dobrze przygotowanych stokach potrafią rozwinąć zawrotną prędkość.

Narty biegowe

Osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z nartami mogą postawić na narty biegowe tzw. „biegówki”. To stosunkowo lekkie i wąskie narty, przeznaczone do poruszania się po płaskim lub lekko nachylonym terenie, zatem doskonałe do długich wędrówek na świeżym powietrzu.

Spośród nart biegowych można wyróżnić następujące, popularne modele:

• Śladowe – narty biegowe gwarantujące wysoką stabilność jazdy zarówno na wyznaczonym torze, jak i poza nim ze względu na tak zwaną łuskę (nacięcie) umiejscowioną pod wiązaniem. Ten model to świetny wybór dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z nartami biegowymi.
• Sportowe/rekreacyjne – narty przeznaczone do poruszania się wyznaczonymi i przede wszystkim dobrze przygotowanymi trasami. Świetne do jazdy w stylu klasycznym tzw. równoległe prowadzenie nart, jak i łyżwowym, stosowanym przez sportowców.
• Back Country – narty cechujące się metalowymi krawędziami i pozwalającymi na lepszą przyczepność do podłoża. W odróżnieniu od nart śladowych Back Country są dobrym wyborem dla narciarzy biegowych z doświadczeniem, którzy mogą się pochwalić doskonałą techniką.

Narty freestyle

A teraz coś dla osób, które nie lubią się ograniczać. Freestyle, czyli styl wolny to szalone ewolucje, zawrotna prędkość i przede wszystkim adrenalina. Narty freestyle cechują się wygiętymi tyłami i dziobami (tzw. twin-tip). Dzięki temu można na nich wykonywać różne, imponujące ewolucje, a także jeździć tyłem.

Spośród nart freestyle można wyróżnić następujące, popularne modele:

• Uniwersalne – jak sama nazwa wskazuje, są po prostu uniwersalne i świetnie sprawdzają się do jazdy w dowolnych warunkach i na różnych trasach. Leśne ścieżki, doliny, głęboki czy płytki śnieg – dla uniwersalnych modeli nart freestyle to żaden problem. Narty cechują się płaskim ogonem, a także sztywną, centralną częścią, ułatwiającą jazdę po twardym śniegu.
• Free Touring – specyficzne narty, służące do wjeżdżania po zboczu i późniejszego zjeżdżania. Cechują się odpowiednim profilem, ułatwiającym tego typu wyczyny.
• Fat Skis – narty idealne do jazdy w bardzo głębokim śniegu. W odróżnieniu od uniwersalnych, są bardziej sztywne.

Jakie cechy nart wpływają na jazdę?

Rodzaj nart, ich długość czy twardość to istotna kwestia. Jednak wybierając narty, trzeba mieć na względzie również docelowe miejsce jazdy (na przykład dobrze przygotowany stok), własne umiejętności i przede wszystkim preferowany styl jazdy.

Dobierając narty, warto zwrócić uwagę na następujące parametry:

• Długość – długość nart ma wpływ na ich zachowanie podczas jazdy. Dłuższe narty zapewnią większą stabilność, a także przy większej prędkości ułatwiają utrzymanie równego oparcia na dłuższej krawędzi. Krótsze narty z kolei są zwrotne i zalecane dla początkujących narciarzy. W większej mierze na dobór długości nart wpływa wzrost oraz masa ciała, a także preferowany styl jazdy.
• Szerokość nart – szerokość nart przede wszystkim wpływa na wyporność desek w miękkim śniegu (narty po prostu się nie zapadają), a także komfort jazdy w niekoniecznie sprzyjających warunkach. Szerokość desek ma także wpływ na prędkość przejścia z krawędzi na krawędź między skrętami. I tutaj kolejno: na węższych można to zrobić szybciej, na szerszych wolniej.
• Tłumienie drgań – tłumienie wpływa na komfort jazdy, zatem im lepsza i skuteczniejsza amortyzacja, tym mniej drgań odczuje ciało, a co za tym idzie zapewni większą precyzję i pewność poruszania się po stoku czy trasie. Materiały, z jakich wykonane są narty mają szczególny wpływ na zdolność tłumienia drgań.
• Taliowanie nart – taliowanie to termin używany przez narciarzy na określenie szybkości skrętu nart. Cecha ta jest również znana jako profil skrętu. Bardziej taliowane narty są zdecydowanie zwrotniejsze. Te mniej taliowane natomiast zapewniają większą stabilność, a także świetnie się sprawdzają przy większych prędkościach.
• Elastyczność – kolejna cecha, którą warto wziąć pod uwagę podczas doboru sprzętu. Bardziej elastyczne modele są dynamiczne, jednak zalecane dla narciarzy z doświadczeniem. Te mniej elastyczne natomiast są świetne dla początkujących ze względu na to, że łatwiej nad nimi zapanować.
• Rocker/Camber – ten parametr określa boczną geometrię wygięcia narty. Rocker to pogłębione podniesienie dziobów z tyłu oraz przodu nart i ma duży wpływ na zwrotność. Camber natomiast to odcinek w środkowej części narty, wygięty ku górze pod wiązaniem.

Jak odpowiednio dopasować narty?

Pora przejść do pytania z tytułu naszego małego poradnika – jak odpowiednio dopasować narty? Typowo slalomowe narty, biegowe? Narty sztywne czy bardziej elastyczne? Coś dla początkujących, czy zaawansowany sprzęt do robienia imponujących trików?

Poniżej przedstawiamy przydatną listę dostępnych modeli nart wraz z krótką charakterystyką.

• Easycarver – świetne dla początkujących narciarzy. Narty idealne do nauki, nie wymagają bowiem dużej precyzji jazdy, jak modele dla bardziej doświadczonych miłośników narciarstwa. Easycarver cechują się lekkością oraz dobrym skrętem.
• Allround – wspomniany już we wcześniejszej części artykułu model, świetnie nadaje się do jazdy rekreacyjnej. Narty Allround cechują się dobrą zwrotnością, a także nie wymagają dużego wysiłku podczas zjazdów. To zdecydowanie jeden z popularniejszych modeli nart.
• Race – narty do szybkiej, bardziej stromej jazdy. Są cięższe, co zapewnia większą stabilność podczas użytkowania. Świetne dla doświadczonych narciarzy o zaawansowanych umiejętnościach. Do wyboru są modele z małym promieniem skrętu – narty slalomowe, oraz większym – narty gigantowe.
• Crosscarver – podobnie, jak wyżej wspomniane Race są przeznaczone do szybkiej jazdy, jednak w nieco złagodzonej wersji. Są mniej twarde. Dzięki temu wymagają mniej siły i są po prostu łatwiejsze w opanowaniu podczas jazdy.
• All Mountain – dobry wybór, jeżeli nie chcemy się ograniczać wyłącznie do jazdy na stokach i wyznaczonych trasach, ponieważ świetnie sobie radzą na świeżym, nieubitym śniegu ze względu na szerokość płóz. Ten model jest odpowiedni zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych narciarzy.

Można wybrać też modele, takie jak:

• Freeride – doskonały wybór, jeżeli planujemy jeździć po nieutwardzonym terenie, pokrytym miękkim śniegiem. Duża szerokość nart Freeride pozwala bez problemu przemieszczać się nawet po bardzo miękkim i puszystym podłożu. Zazwyczaj zaleca się zakup dłuższych modeli.
• Skitourowe – w odróżnieniu od nart zjazdowych, zakładając na nogi te skitourowe można wyjść pod górę czy wejść na stok bez konieczności korzystania z wyciągów. Są to narty lekkie i szerokie, dzięki czemu dobrze utrzymują się na śniegu.
• Śladowe – rodzaj nart biegowych, gwarantujących wysoką stabilność jazdy zarówno na wyznaczonym torze, jak i poza nim ze względu na tak zwaną łuskę (nacięcie) umiejscowioną pod wiązaniami. Model idealny dla osób, które dopiero zaczynają przygody z narciarstwem biegowym. Są też narty biegowe: sportowe/rekreacyjne – doskonałe do poruszania się po wcześniej wyznaczonych trasach oraz Back Country – narty cechujące się metalowymi krawędziami, pozwalającymi na lepszą przyczepność do podłoża. W odróżnieniu od nart śladowych, Back Country są dobrym wyborem dla doświadczonych narciarzy biegowych.
• Twintip-Freestyle – narty freestyle cechują się wygiętymi tyłami i dziobami (tzw. twin-tip), dzięki czemu znakomicie nadają się do wykonywania imponujących sztuczek oraz akrobacji, a także pozwalają jeździć tyłem.
• Damskie/męskie – producenci stosują podział na płeć, co zdecydowanie ułatwia wybór odpowiednich nart, to samo tyczy się podziałów na dziecięce/młodzieżowe.

Jaką długość nart wybrać? Dłuższe narty czy krótsze narty?

Wybierając narty, na wstępie skupiamy się na odpowiednim modelu. Jednak dość istotnym aspektem jest również ich długość. Niestety nie ma jednego, uniwersalnego wskaźnika co do długości nart. Za to jest kilka zmiennych, które pozwolą dobrać idealne narty dla każdego, kto chce rozpocząć swoją przygodę z narciarstwem lub jako doświadczony narciarz szuka dla siebie czegoś nowego. Wzrost, waga, rodzaj nart czy poziom zaawansowania – to właśnie dzięki tym zmiennym można dobrać optymalną długość desek.

Początkujący miłośnicy zimowego szaleństwa powinni celować w krótkie narty ze względu na to, że są łatwiejsze w opanowaniu podczas skręcania. Dla doświadczonych narciarzy lepsze będą dłuższe narty, pozwalające na szybszą jazdę i skręty przy wyższych prędkościach. W przypadku nart typu Rocker zaleca się wydłużenie nart o około 5 cm.

Co ze wzrostem? Zacznijmy od mężczyzn – narty powinny sięgać im podbródka lub czoła. Narty w przypadku kobiet powinny sięgać klatki piersiowej, ewentualnie nosa. Dla dzieci również można wybrać odpowiednią długość nart względem wzrostu. Tutaj należy przyjąć, że narta powinna być od 20 do 30 centymetrów krótsza niż wzrost młodego, aspirującego narciarza.

Warto również wspomnieć o wadze – ciężsi narciarze zdecydowanie większy komfort z jazdy będą czuć na dłuższych nartach, lżejsze osoby z kolei powinny pomyśleć nad krótszymi nartami.

Poziom zaawansowania oraz styl również mają spory wpływ przy wyborze odpowiedniej długości i typu nart. Narciarstwo slalomowe lepiej się sprawdzi na krótszych, bardziej zwrotnych nartach. Szybka jazda po długim łuku to domena dłuższych modeli, porównywalnych do wzrostu narciarza. Prościej rzecz ujmując – krótsze deski zapewniają szybkie skręty, dłuższe większą stabilność.

Jak dobrać narty do poziomu zaawansowania?

Jak dobrać narty dla narciarzy o konkretnym stopniu zaawansowania? Co będzie lepsze dla początkujących, a co zdecydowanie bardziej sprawdzi się u zaawansowanych miłośników jazdy na nartach? Sprawdźmy.

Początkujący narciarze powinni skupić się na krótszych nartach o mniejszej twardości i większej szerokości (jak najbardziej uniwersalne). Są łatwiejsze w prowadzeniu i pozwalają na popełnianie błędów typowych dla osób, które dopiero się uczą.

Średniozaawansowani mogą sięgnąć po nieco dłuższe, średnio twarde modele, zapewniające większą stabilność oraz precyzję na różnego rodzaju przygotowanych trasach. Zaawansowani z kolei mogą sięgnąć po dłuższe i sztywniejsze narty pozwalające na dynamiczną jazdę i większą precyzję podczas manewrów, dopasowanych do ich ulubionego stylu jazdy i rodzaju terenu.

Najważniejsze jest dokładne określenie tego, na jakim poziomie jesteśmy przed wyborem nart.

Narciarze początkujący:

• Długość: początkujący narciarze powinni sięgnąć po krótsze narty, ułatwiające kontrolę podczas jazdy. Narty powinny sięgać klatki piersiowej lub brody,
• Twardość: narty powinny być miękkie, ponieważ są łatwiejsze w prowadzeniu i wybaczają błędy typowe dla początkujących,
• Przykładowy rodzaj nart: modele all-mountain są wskazane dla początkujących.

Narciarze średniozaawansowani:

• Długość: narty powinny sięgać od brody do nosa, co daje zdecydowanie lepszą stabilność przy większych prędkościach,
• Twardość: średnio twarde narty pozwalają na większą precyzję podczas skrętów, ale nadal są stosunkowo łatwe w prowadzeniu,
• Przykładowy rodzaj nart: tak jak i w przypadku początkujących, dobrym wyborem są narty all-mountain, a także carvingowe, dobre na różnego rodzaju trasy.

Zaawansowani narciarze:

• Długość: zaawansowani narciarze powinni sięgnąć po dłuższe narty, sięgające nosa lub czoła. Takie narty zapewniają lepsze prowadzenie na szybkich lub stromych trasach zjazdowych,
• Twardość: najlepszym wyborem będą sztywne narty, doskonale reagujące na ruchy narciarza,
• Przykładowy rodzaj nart: zaawansowani narciarze mają szeroki wybór nart, więc mogą sięgnąć po modele typu race, freeride czy freestyle.

Narty a warunki śniegowe – na co zwrócić uwagę?

Warunki idealne? Słoneczna, bezwietrzna pogoda, świeży śnieg i temperatura wynosząca od -1 do -7°C. Jednak góry rządzą się swoimi prawami i rzadko kiedy można trafić na doskonałe warunki do jazdy na nartach.

Wiatr, oblodzenia, intensywne opady ograniczające widoczność na stoku czy wilgotność powietrza prowadząca do większego wychłodzenia – czynników utrudniających zabawę na stokach jest wiele. Ale warunkom śniegowym można stanąć w pewnym stopniu naprzeciw, mając odpowiednie narty na nogach.

• Warunki mieszane – przy warunkach mieszanych najlepiej sprawdzają się narty typu all-mountain o umiarkowanej szerokości i hybrydowym profilu, czyli camber pod butem oraz rocker na końcach. Takie narty są naprawdę wszechstronne i pozwalają na komfortową jazdę w każdych warunkach śniegowych,
• Śnieg ubity, przygotowane trasy – w takich warunkach świetnie sprawdzą się narty all-mountain oraz carvingowe zapewniające precyzyjne skręty oraz stabilność na twardym, ubitym śniegu,
• Świeży śnieg (puch) – modele freeride lub all-mountain z konstrukcją typu rocker doskonale sprawdzą się w takich warunkach ze względu na lepszą nośność oraz łatwość w manewrowaniu,
• Oblodzone stoki – w takich warunkach sprawdzą się twardsze narty z ostrymi krawędziami (race), ponieważ oferują lepszą przyczepność oraz stabilność na oblodzonych powierzchniach,
• Mokry i ciężki śnieg – tutaj dobrze sprawdzą się narty o średniej szerokości z rockerem z przodu, co ułatwia nie tylko manewrowanie, ale i pomaga w unikaniu uciążliwego zakopywania się w śniegu.

Jak wybrać ubezpieczenie na narty?

Dobrze dobrane ubezpieczenie narciarskie może uchronić przed nieplanowanymi kosztami, związanymi z kradzieżą bądź uszkodzeniem sprzętu (nie tylko stricte nart, ale i kasków, gogli, butów narciarskich czy innych elementów wyposażenia narciarskiego). Ponadto towarzystwa ubezpieczeniowe oferują ochronę w razie wypadku na stoku czy różnych zdarzeń losowych, a niestety narciarstwo należy do sportów wysoce narażających na kontuzję.

Posiadając odpowiednie ubezpieczenie, można śmigać na nartach bez obaw o ewentualne straty finansowe, które nierzadko mogą solidnie uderzyć po kieszeni. Dobrze dobrane, odpowiednie… czyli jakie? Poniżej podpowiadamy, na co zwrócić uwagę podczas wyboru ubezpieczenia na narty.

Jak wybrać polisę na narty?

Zdecydowanie najważniejsze jest ubezpieczenie kosztów leczenia oraz akcji ratowniczej na odpowiednią sumę gwarantowaną. O wypadek na stoku nietrudno, a transport medyczny czy leczenie szpitalne nierzadko wiąże się z rachunkami na horrendalne sumy. Minimalna suma kosztów leczenia na terenie Europy powinna wynosić 30 000 euro, koszty ratownictwa natomiast 5 000 euro.

Niemniej warto zadbać o to, aby kwoty te były wyższe. Inaczej mają się sprawy wówczas, gdy planujemy wyjazd na narty poza tereny Starego Kontynentu . Tutaj trzeba rozważyć ubezpieczenie z nielimitowanymi kosztami leczenia oraz ratownictwa.  W Stanach Zjednoczonych, Japonii czy Kanadzie opieka medyczna jest bardzo droga.

Ponadto warto zwrócić uwagę na OC sportowe, które ochroni narciarza na stoku (we Włoszech nawet jest obowiązkowe). Przyda się Assistance oraz NNW, czyli ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. Tego typu ochrona pokrywa wydatki związane z leczeniem w razie trwałego uszczerbku na zdrowiu, spowodowanego zdarzeniem losowym i jest niezwykle istotną częścią dobrej polisy na narty.

Dobre ubezpieczenie powinno również posiadać rozszerzenie o sporty wysokiego ryzyka i ekstremalne (za dodatkową opłatą). Istotnym aspektem jest również ubezpieczenie bagażu i sprzętu sportowego, jeżeli zabieramy sprzęt ze sobą. Natomiast jeśli planujemy wypożyczyć go na miejscu, również i pod tym kątem możemy rozszerzyć ochronę, o ile wybrane towarzystwo ubezpieczeniowe oferuje tego typu opcję. W razie uszkodzenia wspomnianego sprzętu, ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie wypożyczalni.

Polisa na narty a EKUZ

A co z EKUZ? Na terenie Europy funkcjonuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, jednak nie gwarantuje pełnego wsparcia. Pokrywa część usług medycznych w publicznych placówkach na takich samych zasadach, jakie obowiązują mieszkańców danego kraju. Ponadto w większości państw europejskich nie refunduje kosztów ratownictwa. Dlatego chcąc czy nie – EKUZ nie wystarczy, aby zapewnić pełną ochronę podczas wyjazdu na narty.

Wiemy już, co powinno zawierać dobre ubezpieczenie na narty, jak zatem zapewnić sobie ochronę w dosłownie kilku krokach? Z pomocą przychodzi kalkulator ubezpieczeń – narzędzie, które w mgnieniu oka porówna dziesiątki ofert wielu renomowanych towarzystw ubezpieczeniowych. Wystarczy wybrać jedną z nich, opłacić i tyle. Gotowa polisa wraz z pełną dokumentacją wyląduje na podanym wcześniej adresie e-mail.

Autor

Dominika Ryszka